Biến đổi chỉ tiêu huyết học của thuyền viên trước và sau nghiệm pháp thử sóng

Abstract

Say sóng là chứng bệnh được biết đến từ lâu và là chứng bệnh đặc thù của người đi biển. Nó xảy ra khi con người sử dụng các phương tiện giao thông đường thuỷ để đi lại từ nơi này tới nơi khác. Bệnh gây nhiều rối loạn trên nhiều hệ thống, cơ quan khác nhau và gây nhiều ảnh hưởng tới sức khoẻ và khả năng lao động của người đi biển, thậm chí nếu say sóng nặng có thể gây tử vong. Nó biểu hiện bằng nhiều triệu chứng lâm sàng: các rối loạn vận động, thăng bằng, chỉnh thế, các rối loạn về mạch, huyết áp, đặc biệt dễ nhận thấy là các biểu hiện bên ngoài như tái mặt, da lạnh, vã mồ hôi, chóng mặt...{2}{4}{5} . Khi bị say sóng, hoạt động của các cơ quan, các chức năng sống trong cơ thể đều có biến đổi (tim mạch, hô hấp, tiêu hoá...), đặc biệt nhu cầu oxy và tiêu thụ năng lượng ở các mô cũng thay đổi khác nhau tuỳ theo mức độ say sóng và khả năng chịu sóng của thuyền viên{7}{8}. Vậy trước tình trạng này hoạt động chức năng của máu ngoại vi có biến đổi gì không và biến đổi như thế nào? Trên thế giới cũng như ở Việt Nam đã có nhiều tác giả nghiên cứu về vấn đề say sóng nhưng các tác giả đề cập chủ yếu tới khía cạnh phát hiện và điều trị bệnh, các nghiên cứu về ảnh hưởng của say sóng lên các chức nănếninh lý của cơ thể thì còn rất ít. Những nghiên cứu về ảnh hưởng của sóng biển tới các chức năng sinh lý của cơ thể sẽ góp phần thêm vào việc làm sáng tỏ những hiểu biết về bệnh học say sóng cũng như việc hoàn thiện thêm các các chỉ tiêu lựa chọn người lao động có khả năng chịu sóng qua nghiệm pháp thử sóng. Xuất phát từ những lý do trên, chúng tôi tiến hành đề tài nghiên cứu nhằm mục tiêu: Tìm hiểu sự biến đổi một số chỉ số huyết học của thuyền viên trước và sau nghiệm pháp thử nghiệm khả năng chịu sóng. Trên cơ sở đó, góp phần nghiên cứu ảnh hưởng của tình trạng say sóng đến hoạt động chức năng của máu ngoại vi.